Senhores Maiorales, l Mirandés ye más do que un anfeite! - Diversidades - Ciberdúvidas da Língua Portuguesa
Início Outros Diversidades Artigo
Senhores Maiorales, l Mirandés ye más do que un anfeite!
Senhores Maiorales, l Mirandés
ye más do que un anfeite!
(Senhores Governantes, o mirandês é mais do que um enfeite!)

«(...) La Lhéngua que ancorajou este Pobo nas batalhas pula defesa de l nuosso território siempre que ambasores spurmentában ir acontra la nuossa soberanie. (...) »

 

Quiero zafiar l Goberno para que lhiebe al Cunceilho de la República l diploma que tenga l Mirandés cumo Lhéngua Minoritaira Ouropeia. I la Cámara que porfilhe l Mirandés cumo la sue Lhéngua Oufecial.

L passado die 17 de setembre celebrórun-se 25 anhos de la aprobaçon por ounanemidade ne l Cunceilho de la República, de l “Reconhecimiento oufecial de ls dreitos lhenguísticos de la quemunidade mirandesa” i, por bias disso, tamien de la sue lhéngua, l Mirandés.

Fui zde anton que ls Mirandeses deixórun de s’acobardar i ambergonhar por falar la lhéngua que sous abós resguardórun i le repassórun cumo fala por más de nuobe seclos.

Zde esse die yá nun tornórun a oubir que nessa lhéngua nien pudien rezar a Dius porque era ua lhéngua de l diabro. Passórun, isso sí, a tener proua an falá-la i agarimá-la cumo fai proba la frequéncia de quaije 80% de la deciplina de oupçon de l Mirandés puls studantes de l Agrupamiento de Scolas de Miranda ou ls manhuços de obras lhiterairas an Mirandés que ténen sido publicadas ne ls derradeiros binte anhos.

La Lhéngua cun que se celebrou la fundaçon i l fortalecer de la nuossa Nacionalidade.

La Lhéngua que ancorajou este Pobo nas batalhas pula defesa de l nuosso território siempre que ambasores spurmentában ir acontra la nuossa soberanie. Assi se passou culas arremetidas de Castielha, fui assi culas antradas napoleónicas, adonde ls Mirandeses dórun l peito a las balas para que Pertual se mantubira anteiro cumo fai proba l calatriç de l castielho açpuis de la sue firme rejisténça.

La Lhéngua cun que l Pobo rejistiu a ls contratiempos por bias de l sou eizolamento i de l sou clima i adonde tantas bezes s’assujeitórun a ua bida de miséria por falta de ajudas, nesse «último fin de mundo!»

Mas, hai siempre un mas, hai eiqui l que parece ser ua grabe cuntradiçon: tan agarimada por todos an palabras, fáltan açones que críen la rial ajuda que amposseblite la sue muorte anunciada. Ye cumo se ls que ténen l mando mirássen pal mirandés cumo un anfeite, ua menudéncia simpática que dá muito jeito para quedar bien ne l retratico. Ou, inda pior, que súfran dun nanico mirar stratégico que ls lhiebe a pensar que cula lhéngua nun se merca pan. Nun quiero crer an ningua destas çcunfianças. Antes quiero zafiar l Goberno para que, dua beç por todas, lhiebe al Cunceilho de la República para rateficaçon, l diploma que tenga l Mirandés cumo Lhéngua Minoritaira Ouropeia i que abance de beras, sien demoras, cula cuncretizaçon de l Anstituto de la Lhéngua Mirandesa. I la Cámara que porfilhe l Mirandés cumo la sue Lhéngua Oufecial an todas las rializaçones culturales i ne ls sous decumentos oufeciales.

A ser assi, este amportante tesouro lhenguístico tenerá un fortíssemo respaldo pal sou resguardo.

Desta maneira, ls mirandeses quedaran más juntos al redor de l sou bien de más balor, la seinha d’auga de la sue riquíssema cultura i tradiçon.

I, stou cierto, todos nós pertueses passaremos tamien a tener proua ne l nuosso Mirandés.



Dalguas traduçones [Algumas traduções]

acobardar – ter medo
agarimar – mimar
anfeite – enfeite
arremeter – ataque (tentativa de); provocar; ameaçar
calatriç – aspeto; rosto
mercar – comprar
manhuços – molhos; mão cheia de…
nanico – anãozinho
proua – vaidade; orgulho
repassórun - transmitiram
resguardórun - guardaram
retratico – retratinho; pequena fotografia; fotografiazinha
zde – desde

 

Cf. Segunda língua oficial portuguesa: língua mirandesa + Carta das Línguas Minoritárias Europeias +  Mirandês: uma língua não morre enquanto andar no sentir e no falar

Fonte

Texto da autoria cidadão mirandês Aníbal Fernandes , transcrito com a devida vénia ,do jornal Público de 29 de setembro de 2023, conforme a publicação original, em língua mirandesa.

Sobre o autor

Engenheiro eletrotécnico, formado pelo Instituto Superior Técnico (Lisboa). Membro do Movimento Cultural Terra de Miranda.